Dzisiaj będziemy mówić o Kazimierzu Pułaskim. Jeżeli mieszkacie w Polsce to być może nie słyszeliście wiele o nim, ale jeżeli mieszkacie w Stanach Zjednoczonych to na pewno znacie Pułaskiego. W USA w wielu Stanach Polonia robi parady w pierwszy poniedziałek marca, obchodzą wtedy Casimir Pulaski Day. Poza tym w całych Stanach Zjednoczonych jest obchodzony General Pulaski Memorial Day czyli Dzień Pamięci Generała Pułaskiego. Jak to się stało, że Pułaski jest tak mało znany w Polsce, a tak dobrze znany w USA?

Być może już słuchaliście odcinków 66 i 67, w których wspominałem o Polakach walczących za granicami Polski. Kazimierz Pułaski walczył jednak także w Polsce. Zacznijmy jednak od początku. Kim był? Urodził się w Warszawie w 1745 roku w rodzinie szlacheckiej. Jego rodzina miała ciekawy herb. Ten herb nazywa się Ślepowron, co jest ciekawe, bo jak przed chwilą mówił Maks w herbie jest czarny kruk, a ślepowrony są raczej szare. Być może ktoś z was kiedyś zostanie historykiem i rozwiąże tą zagadkę - czemu herb nazywa się Ślepowron choć jest w nim czarny kruk?

Kazimierz Pułaski urodził się w 1745 roku gdy królem Polski był August III Sas. Syn tego króla został księciem kurlandzkim. Właśnie u niego służył Kazimierz Pułaski. Jednak w 1763 roku ten książę został wyrzucony z Kurlandii przez Rosjan. Rok wcześniej cesarzową Rosji została Katarzyna Wielka. Kazimierz Pułaski był obecny gdy wojska rosyjskie, wojska Katarzyny Wielkiej wyrzucały księcia Kurlandii. Pułaski wrócił do Polski i brał udział w elekcji ostatniego króla Polski.

Stanisław August Poniatowski został wybrany na króla Polskie w 1764 roku. Miał on poparcie Katarzyny Wielkiej carycy rosyjskiej. W tamtych czasach król Polski był tylko takim malowanym królem. Tak naprawdę król nie rządził - rządzili Rosjanie. Gdy Poniatowski został wybrany obiecał coś Polakom.

W tamtych czasach każdy kraj miał ustaloną główną religię i władca takiego kraju musiał należeć do tej religii. Np. Katarzyna Wielka była protestantką, ale gdy wyjechała do Rosji przeszła na prawosławie. Katarzyna nie mogłaby zostać carycą gdyby nie przeszła na religię prawosławną. Tak samo król Polski musiał być katolikiem i mógł się ożenić tylko z katoliczką.

Cztery lata po koronacji Stanisław August Poniatowski oddał Polskę Rosji. W lutym 1768 roku podpisano układ o wieczystej przyjaźni z Rosją, a także dano równouprawnienie innowiercom. Czy rozumiecie co to oznaczało? Wieczna przyjaźń z Rosją znaczyła, że Polska nigdy nie będzie już walczyć z Rosjanami, a równouprawnienie dla innowierców znaczyło, że ludzie, którzy nie są katolikami będą mieli takie same prawa jak katolicy. Te dwie rzeczy na pozór wydają się dobre - bo co jest złego w przyjaźni z sąsiadem, albo co jest złego w tym, że ludzie, którzy mają inne religie będą mieli takie same prawa? Dzisiaj w Polsce każdy może zostać prezydentem niezależnie od tego jaką ma religię. Co więc wtedy było złego w tej przyjaźni i równych prawach dla innowierców?

Politycy potrafią kłamać i ładnymi słowami mówić o złych rzeczach. Ta przyjaźń nie była prawdziwa - Rosja zmuszała Polskę do tego układu i tak naprawdę znaczyło to, że Rosja będzie rządzić Polską, że Polska nie będzie miała własnego zdania, ale zawsze będzie słuchać Rosji. A te równe prawa dla innowierców? Prawosławna Rosja i protestanckie Prusy chciały zmusić Polaków, aby pozwalali na to aby królem był innowierca czyli ktoś kto nie jest katolikiem. Chcieli aby innowiercy mogli mieć także inne pozycje w Polsce. Co ciekawe chcieli Polskę zmusić do przyjęcia innowierców, ale sami nie chcieli tego zrobić w swoich krajach. Wtedy powstała konfederacja barska. Ale co to było? Konfederacja barska to według wielu historyków było pierwsze powstanie przeciwko Rosji.
Kto z rodziny Pułaskich walczył w tej konfederacji?

Kazimierz Pułaski był bardzo młody. W momencie gdy zawiązano konfederację barską miał 23 lata, ale to on został dowódcą wojsk konfederacji. Musiał walczyć z wojskami rosyjskimi, które od 5 lat znajdowały się w Polsce. Musiał też walczyć z armią króla Poniatowskiego, który pomagał Rosjanom. Gdzie między innymi walczył Pułaski? Pułaski walczył w zasadzie wszędzie. Bronił się w klasztorze w Berdyczowie, musiał się jednak poddać. Obiecał wtedy, że nie będzie już walczyć z Rosjanami. Złamał jednak tą obietnicę. Jak myślicie czy można złamać takie przyrzeczenie?

Później bronił Okopów Świętej Trójcy, ale i stamtąd musiał później uciec. Później mimo ran przebił się na Litwę i organizował tam powstanie. Potem bronił jeszcze klasztoru na Jasnej Górze.
Konfederacja barska niestety przegrywała i wtedy powstał pewien plan. Postanowiono porwać króla. Jak myślicie, czy to dobrze, że chciano porwać króla Polski?

Rosjanie chcieli porwać przywódców konfederacji barskiej, w tym także ojca Kazimierza Pułaskiego. To porwanie się jednak nie udało, a król Stanisław Poniatowski wszędzie ogłaszał, że Pułaski chciał go zabić. W tamtych czasach we wszystkich krajach rządzili królowie i nikt nie chciał w swoim kraju osoby, która chciała zabić króla. Choć tak naprawdę Pułaski chciał tylko porwać, a nie zabić to jednak wszyscy w Europie wierzyli w tą plotkę, którą rozpowszechniał król Poniatowski. Co mógł zrobić Pułaski, którego nikt nie chciał w całej Europie?
W tamtym czasie nie tylko Polska walczyła ze swoim królem. W Ameryce Północnej kolonie zbuntowały się przeciwko swojemu królowi. Później te kolonie stworzyły nowe państwo - Stany Zjednoczone, ale w tamtych czasach te kolonie należały do Anglii i jej króla Jerzego III. Jak Pułaski dostał się do Ameryki?

Aby pomóc Amerykanom w walce z Brytyjczykami do Ameryki płynął francuski generał Lafayette. Zabrał on ze sobą Pułaskiego. Został on przedstawiony amerykańskiemu generałowi Waszyngtonowi. Pułaski miał ogromne doświadczenie wojskowe, ale Amerykanie o tym nie wiedzieli. Jaki stopień dali mu na początku?

Pułaski był zwykłym żołnierzem, ale gdy Waszyngton przegrał bitwę i Brytyjczycy już go okrążali to Pułaski zebrał rozproszonych żołnierzy i obronił odwrót amerykańskiego dowódcę. W nagrodę został generałem brygady. Pułaski został generałem brygady amerykańskiej kawalerii. Ale wtedy jeszcze nie było tej kawalerii. Pułaski ją stworzył. Stworzył pierwszy oddział amerykańskiej kawalerii, który od jego nazwiska nazywał się Legionem Pułaskiego. Jakie zadanie miała kawaleria, czyli żołnierze na koniach?

Zadaniem kawalerii było rozpoznanie gdzie jest wróg. Dzisiaj to robią samoloty. Lecą nad wrogiem i oglądają gdzie są obce wojska. W tamtych czasach to kawaleria była oczami armii. Tak więc to Legion Pułaskiego szukał gdzie się przemieszczają obce wojska. Pułaski pierwszy je atakował, a gdy Waszyngton przegrywał to Pułaski osłaniał jego odwrót. Na początku Waszyngton prawie zawsze przegrywał i musiał wiele razy uciekać. Legion Pułaskiego zawsze go wtedy osłaniał. Takie oddział nazywa się tylną strażą. Gdy cała armia musi uciec to zostawia się jeden mały oddział, którego zadaniem jest spowolnienie wroga, aby nie mógł gonić głównej armii. To właśnie robił Pułaski. Niestety jedna bitwa się źle dla niego skończyła.

Kazimierz Pułaski walczył w Polsce i mimo, że wciąż przegrywał z większymi siłami rosyjskimi nie poddawał się. Później musiał uciec do Ameryki i tam również walczył. Amerykanie też wciąż początkowo przegrywali. Pułaski jednak tak jak w Polsce walczył wciąż na nowo i nie poddawał się pomimo przegranych. Niestety umarł i nie doczekał zwycięstwa Amerykanów nad Brytyjczykami. Wygrali oni między innymi dlatego, że Pułaski wielokrotnie uratował generała Waszyngtona i jego armię. Niektórzy Amerykanie chcieli wtedy aby Waszyngton został królem. To jednak jest już inna historia.

Zakończenie.
Niektórzy ludzie krytykują Pułaskiego za to, że złamał przysięgę, że nie będzie walczyć, albo za to, że chciał porwać króla Polski. A co wy myślicie. Czy można złamać przysięgę? Czy to dobrze, że Pułaski złamał przysięgę? A czy dobrze, że Pułaski chciał porwać króla?

Bardzo dziękuję Maksowi oraz jego mamie za te nagrania. Wypowiedzi Maksa mama nagrała przy pomocy telefonu w cichym pomieszczeniu. Wy też możecie tak zrobić ze swoimi dziećmi. Chętnych zachęcam do kontaktu.