Dzisiaj będziemy kontynuować temat dynastii Wazów. Jeżeli jeszcze nie słuchaliście to polecam przesłuchać najpierw odcinek 79, a potem wrócić tutaj i przesłuchać ten do końca.

Skąd się wzięli Wazowie na tronie Polski? Zygmunt Waza był wnukiem Zygmunta I Starego, a siostrzeńcem Zygmunta II Augusta. Gdy zasiadł na tronie nazywano go Zygmuntem III Wazą. Ale ilu synów miał Zygmunt Waza?

Zygmunt III Waza miał siedmiu synów oraz pięć córek, ale my dzisiaj będziemy mówić tylko o dwóch synach, którzy zostali królami. O pierwszym z tych synów już mówiliśmy. Mógł on zostać królem Szwecji lub carem Rosji. Pamiętacie jak się nazywał najstarszy syn Zygmunta III Wazy?

Władysław IV Waza został królem Polski po ojcu. Był on bardzo chorowity i dużo czasu spędzał w łóżku. Jako katolik zaczynał dzień od wysłuchania mszy, ale ponieważ był chory robił to leżąc w łóżku. Za jego życia prowadzono dwie wojny z Rosją i Turcją. Wtedy też wybuchło powstanie na Ukrainie, powstanie Chmielnickiego. Władysław IV postanowił też uczcić swojego ojca.

Za czasów Zygmunta Wazy spaliła się siedziba królewska w Krakowie, Zygmunt więc przeniósł się do Warszawy, która później stała się stolicą Polski. Jego syn kazał zrobić mu posąg i postawić go na kolumnie. Wywołało to oburzenie, bo w tamtych czasach na takich kolumnach stały wyłącznie posągi świętych. Kolumna Zygmunta była jedyną w całej europie kolumną ze świecką osobą. Czy byliście kiedyś w Warszawie i widzieliście tą kolumnę? Jak ona wygląda?

Gdy królem Polski był Władysław IV Waza jego brat Jan Kazimierz przeżył wiele przygód jeżdżąc po Europie. Jan Kazimierz otrzymał propozycję, aby zostać wicekrólem Portugalii. W tamtych czasach Portugalia była pod władaniem króla Hiszpanii i król chciał wysłać do Portugalii kogoś kto będzie tam rządził w jego imieniu. Tym kimś miał być wicekról, a tą pozycję miał otrzymać właśnie Jan Kazimierz Waza. Jechał on do Hiszpanii przez Francję. Niestety te dwa kraje walczyły ze sobą i dlatego aresztowano Jana Kazimierza. Nie wiem czy oglądaliście może film o Trzech Muszkieterach. Ich przeciwnikiem był kardynał Richelieu. Właśnie ten kardynał, kardynał Richelieu kazał aresztować Jana Kazimierza. Spędził on tam w więzieniu dwa lata. Jan Kazimierz siedział w więzieniu we Francji dwa lata. Gdy wyszedł było już za późno aby zostać wicekrólem Portugalii, pojechał on więc do Włoch i tam został biskupem. W międzyczasie umarł jego chorowity brat i Jan Kazimierz został po nim królem Polski. Niestety za jego rządów było wiele wojen.

Najgorszą z tych wojen była wojna ze Szwecją, którą zwykle nazywa się potopem Szwedzkim. Szwedzi najechali na Polskę i zdobyli ją prawie całą na prawie 6 lat. Pamiętacie, że Szwedzi byli protestantami? Gdy napadli na Rzeczpospolitą niektórzy polscy i litewscy protestanci pomagali Szwedom. Gdy więc po 6 latach wygoniono Szwedów postanowiono wygonić z Polski także niektórych protestantów.

W poprzednim odcinku mówiłem wam o reformacji i protestantach, czyli ludziach, którzy chcieli zreformować kościół katolicki. Zreformować to znaczy zmienić. Oni też protestowali i dlatego nazywa się ich protestantami. Tak więc protestanci mieli reformację, a katolicy kontrreformację. Łatwo to zapamiętać bo katolicy i kontrreformacja zaczynają się na literę "k". Wszyscy królowie z dynastii Wazów byli katolikami i wspierali kontrreformację.

To były zupełnie inne czasy. W naszych czasach ważniejsze jest to jakiej ktoś jest narodowości. Np. prezydentem w Polsce może zostać tylko Polak, w Ameryce jest to samo prezydentem USA może zostać tylko Amerykanin. Ale w czasach dynastii Wazów najważniejsza była religia. Władysław IV Waza mógł zostać carem Rosji pod warunkiem, że zmieniłby religię na prawosławie. Nie było ważne to, że był Polakiem, a jego ojciec urodził się w Szwecji. Dla Rosjan była ważna tylko religia. Podobnie dla Szwedów. Władysław, który urodził się w Polsce mógł być królem Szwecji gdyby zmienił religię. Tak więc w naszych czasach ważniejsze jest to jakiej ktoś jest narodowości, a w tamtych czasach było najważniejsze jaką ktoś wyznaje religię. To były zupełnie inne czasy.

Wracając do ostatniego króla z dynastii Wazów. Jan Kazimierz postanowił abdykować czyli sam zrezygnował z bycia królem. Pojechał do Francji i tam został opatem klasztoru benedyktynów. Zostawił Polskę zniszczoną wojnami, szczególnie potopem szwedzkim. Nie był najlepszym królem, ale po nim zaczął panować jeszcze gorszy król Michał Korybut Wiśniowiecki. Ale o nim porozmawiamy przy innej okazji.